Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego
Celem projektu jest opracowanie i opublikowanie nigdy wczesnej niepublikowanej książki prof. Mieczysława Gogacza (1926-
2022), która przestawia dużą wartość merytoryczną, dydaktyczną i literacką. Zaznaczyć należy, że forma popularnonaukowa, jak
i styl, w którym została napisana, nie przypomina innych publikacji Profesora. Początkowo książka była przygotowywana z myślą
o studentach pierwszego roku, ale w trakcie pisania przekształcała się w taki sposób, by jej lektura mogła stanowić wprawkę
również dla osób z zewnątrz uniwersytetu, zazwyczaj nie zaznajomionych z filozofią w jakimś głębszym stopniu, dlatego
przeważa w niej styl luźny, jest wiele wyjaśnień, przykładów, anegdot. Taki tekst mógłby być lekturą wprowadzającą do filozofii w
sposób kompetentny, ale bez uproszczeń i zbytnich uogólnień.
Zaznaczyć należy, że mimo, że książka zatytułowana jest „Wstęp do tomizm”, to stanowi popularnonaukowe wprowadzenie do
„całej” filozofii, w której tomizm prof. M. Gogacz uważał za składnik istotny i z którym się utożsamiał. W związku z tym książka
nie ma charakteru podręcznika, monumentalnej monografii mającej zaprezentować jakąś myśl historyczną, nie ma również
charakteru powszechnego dziś „filozofoznastwa”, ale jest prezentacją żywego myślenia filozoficznego, jasnym opowiedzeniem po
stronie określonej orientacji filozoficznej, dokonywanie analiz i stawianiem hipotez w jej ramach i na własną odpowiedzialność.
Podnosi to dodatkowo wartość opracowywanej publikacji.
W pracy zaprezentowany zostanie następujący układ zagadnień: 1. Czym jest filozofia? Odróżnienie filozofii od światopoglądu; 2.
Trzy koncepcje filozofii; 3. Idealizm i realizm; 4. Metafizyka Arystotelesa; 5. Święty Tomasz i filozofia; 6. Tomasz a filozofia
Arystotelesa; 7. Filozofia arabska jako pomost między starożytnością i średniowieczem; 8. Metafizyka św. Tomasza; 9. Odmiany
tomizmu; 10. Tomizm konsekwentny; 11. Istnienie i pierwsze zasady bytu; 12. Własności transcendentalne; 13. Piękno i jego
cechy; 14. Relacje osobowe; 15. Miłość, wiara, nadzieja; 16. Przyczyny zewnętrzne; 17. Stwarzanie i podtrzymywanie w istnieniu;
18. Różne koncepcje Boga; 19. Etyka chronienia osób; 20. Filozofia kultury; 21. Filozofia polityczna i społeczna; 22. Filozofia i
teologia; 23. Fenomenologia Husserla i Ingardena; 24. Heidegger i Rahner; 25. Egzystencjalizm.
Znaczyć należy, że tomizm egzystencjalny, który prof. Gogacz reprezentował, powstał wprawdzie we Francji (stworzyli go
Maritain i Gilson), ale najwybitniejszych przedstawicieli miał w Polsce (Swieżawski, Krąpiec, Kamiński, Maryniarczyk). Do tej grupy
należy także prof. M. Gogacz (był uczniem Swieżawskiego, Krąpca i Gilsona). Wynika z tego, że książka „Wstęp do tomizmu”
prezentować będzie oryginalną polską myśl filozoficzną, która w zakresie podejmowanych zagadnień (tomizm) nie ustępuje w
niczym filozofii „światowej”.
